KANİJE SAVUNMASI
Kanije Savunması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı döneminde, 1601’de 73 gün boyunca Kanije Kalesini kuşatan Habsburg ordusuna karşı Osmanlıların yaptığı savunma ve karşı saldırıdır.
1600 yılında Kanije Kalesi fethedilerek beylerbeylik hâline getirildi ve idâresi, Tiryaki Hasan Paşaya verildi.
Ertesi sene (1601) Avusturya
Tarih kitaplarında pek yer verilmeyen, Kafkas cephesinde Ruslara karşı müthiş bir mücadele eden şeyh Şamil ve arkadaşlarının mücadelesini güçlü bir anlatımla gözler önüne seren bu kitab gerçek anlamda okurlarını etkiliyordur.
Gerek kullanılan dil gerekse olayları anlatım biçimi yönünden güçlü ve önemli bir kitap.... Kitap olayları her ne kadar da olsa çok abartılı bir şekilde anlatmış olsa da genel hatlarıyla başarılı ve arşiv niteliğinde sayılabilir.
Kitap tasavufi açıdan ele alınmış. Çeçen kahramanların Ruslar ile mücadelesi anlatılmış. Şamilin strateji dehası üzerinde hiç durulmamış dini kişiliği ön planda tutulmuş çok tekrar var bir olay bitmeden diğer olaya geçilmiş bazı olaylar yarım kalmış
1864’te Şeyh Şamil mukavemetinin kırılmasını müteakip Rusya Osmanlı topraklarından Doğu’da Erzurum’a, Balkanlar’da İstanbul’a kadar ilerlemiş, orta Asya’daki Türk ülkelerinin topraklarına da girme imkanı bulmuştur.
Deli Petro vasiyetnamesinde: “İstanbul’a hükmeden, bütün cihana hükümran olur. Bu bir ispatlanmış teoremdir. Onun için, mümkün olduğu kadar İstanbul’a yaklaşmak gerekir.”